HOLLANDA BOŞANMA KARARININ TANIMA TENFİZİ(erkenning van de echtscheiding)

Hollanda boşanma kararının tanıma tenfizi, Türkiye’de geçerli olabilmesi için tanınması ve duruma göre tenfizi gerekmektedir.Hollanda’da yaşayan Türk vatandaşı veya Pembe/Mavi Kart hakkı sahibi kişiler evliliklerini çeşitli sebepler ile boşanma ile bitirmektedirler. Bu kişiler boşanma için Hollanda mahkemelerine başvurmakta ve boşanma kararı almaktadırlar. Bu durumda Hollanda mahkemesi;  taraflardan biri Hollanda vatandaşı ise Hollanda Hukuku ve fakat tarafların ikisi de Türk vatandaşı ise Türk Hukuku uygulamaktadır.

Ancak Hollanda Avrupa Birliği(AB) üyesi olduğundan ve AB’de Haziran 2012 tarihinde yürürlüğe  giren  “Boşanma ve Ayrılığa Uygulanacak Hukuk Alanında Güçlendirilmiş İşbirliğinin Uygulanmasına Dair Konsey Tüzüğü (ROM III Tüzüğü)” gereğince bu tarihten sonra açılan boşanma davalarında aksi kararlaştırılmadıkça Türk hukukunun uygulama yeri kalmamıştır. Yani artık taraflar ister Türk vatandaşı ister Hollanda vatandaşı olsun sadece Hollanda hukuku uygulanmaktadır.

Hollanda’da yaşayan Türk vatandaşları, çifte vatandaşlar ve mavi kartlı olanlar Almanya’da gerçekleşen boşanmalarını Türkiye’de nüfus kayıtlarına işletmeden Türkiye’de boşanmış sayılmazlar. Hollanda’da  boşandım ama Türkiyede evli görünüyorum? Yurt dışında boşandım ama Türkiyede hala evliyim sebebi nedir? Hollanda boşanma kararımı konsoloslukta tanıma yapabilir miyim? sorularını bu yazımızda yanıtlayalım.

Boşanma Kararının Tanınması Nüfus Kütüğüne Tescili

5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu 27.maddesine yapılan eklemeye göre,Yurtdışında adlî veya idarî makamlarınca boşanmaya,  evliliğin butlanına, iptaline veya mevcut olup olmadığının tespitine ilişkin olarak verilen kararlar; bizzat veya vekilleri aracılığıyla tarafların birlikte başvurması, verildiği devlet kanunlarına göre konusunda yetkili adlî veya idarî makam tarafından verilmiş ve usulen kesinleşmiş olması ve Türk kamu düzenine açıkça aykırı bulunmaması şartlarıyla nüfus kütüğüne tescil edilecektir.

Ilgili Yönetmelik 7 Şubat 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

26 Mart 2020 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan ve birçok kanunda değişiklik yapan kanunda Nüfus hizmetleri, kanununda da değişiklik yapılmıştır.Yeni düzenlemeye göre taraflardan birinin õlmüş olması ya da taraflardan birinin yabancı ülke vatandaşı olması tarafların birlikte başvuru yapma zorunluluğunu kaldırmakta, T.C. vatandaşı olan tarafa tek başına başvuru yapabilme hakkı tanımaktadır.

ANLAŞARAK BİRLİKTE BAŞVURU YAPANLAR TANIMA TENFİZ DAVASI AÇMAK ZORUNDA DEĞİL Mİ?

Eski eşimle anlaşmam durumunda dava açmadan boşanma kararının tanınması mümkün mü?

Hollanda’da boşanan Türk vatandaşları  konsolosluklara veya Türkiye’de yetkili Nüfus Dairelerine boşanmak için  gerekli belgelerle başvuru yaparlarsa Hollanda  boşanma kararının Türkiye’de tanınması işlemlerini yaptırabiliyorlar. Hollanda boşanma kararının tanıma davası açmadan idari yolla tanınması için her iki eşin Türk vatandaşı olması ve birlikte tanıma başvurusu yapmaları gerekmektedir. Eski eş tanıma başvurusu yapmaya yanaşmıyor, işbirliği yapmıyorsa tanıma davası açmaktan başka çare bulunmamaktadır.Kişinin Hollanda mahkemesinden almış olduğu boşanma kararını eski eşine ihtiyaç duymadan, tek başına Türkiye’de  nüfusa işletebilmesi için aşağıdaki şartların tamamının gerçekleşmiş olması gerekmektedir.

• Başvuran kişinin Türk Vatandaşı olması gerekmektedir.
• Boşanılan eşin yabancı uyruklu olması gerekmektedir (eğer boşandığınız eşiniz Türk Vatandaşı ise ve konsolosluğa veya Nüfus müdürlüğüne gelmez ise dava açmak zorundasınız).
• Yurtdışında alınan boşanma kararının kesinleşmiş olması gerekmektedir.
• Boşanma kararı ve kesinleşme şerhine Apostille şerhi  alınması gerekmektedir. (Evraklarının tamamının noter veya konsolosluk tasdikli olarak yeminli Türkçe tercümeleri yapılmalı)
• Tanıma başvurusunun şahsen veya avukatınız aracılığı ile yapılması gerekmektedir.
• Nüfus Müdürlüğü yukarıda yazılı evraklara ek olarak; boşandığınız eşinizin Pasaport kopyası veya nüfus cüzdanı yeminli tercümesini sizden istemektedir. Aksi durumda boşanma işlemini nüfusa işlememektedir. Bu durumda tanıma davası açmanız gerekmektedir.

TANIMA-TENFİZ İÇİN GEREKLİ BELGELER

Hollanda  Boşanma Kararının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi İçin;

•  Hollanda Mahkemesi boşanma kararı (aslı veya onaylı örneği) Hollanda Mahkemesi boşanma kararında kesinleşme şerhi ve Apostil şerhi bulunmalıdır.
• Kesinleşme ve Apostil şerhli Hollanda  boşanma kararının konsolosluk veya noter onaylı Türkçe tercümesi yaptırılmalıdır.( Noter onaylı Türkçe tercüme Türkiye’de yapılabilir.)
• Türkiye'de tanıma ve tenfiz davası avukata verilen özel yetkili  vekaletnamenin aslı
• Yabancı ülke mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizi için aranan şartlar ne ise; aynı şartlar Hollanda’da verilmiş boşanma kararları için de geçerlidir. Hollanda  ile Türkiye arasında karşılıklılık bulunduğundan belgelerin eksiksiz olması halinde Hollanda  boşanma kararının Türkiye’de tanınması ve tenfizi önünde yasal bir engel yoktur.

Hollanda boşanma kararının tanıma-tenfizi yapılmazsa ne olur?

HOLLANDA BOŞANMA KARARININ TANIMA-TENFİZİ YAPILMAZSA NE OLUR?

• Hollanda  mahkemesinden alınan boşanma kararı Türkiye’de tanıma yaptırılmazsa Hollandada boşanılmasına rağmen Türkiye nüfus kaydında boşanılan kişi ile evli görünüleceğinden kişiler tekrar evlenmek istediklerinde evlenemezler.
• Hollanda mahkemesi boşanma kararına rağmen Türkiye’de tanıma yapılmazsa eşler birbirlerinin mirasçısı olmaya devam ederler.
• Tanıma yapılmadığı için taraflar Türkiyede hala evli gözüktüğünden üzerlerine aldıkları mallar evlilik birliği içerisinde edinilmiş gibi olacağından diğer eş mal talebinde bulunabilecektir. Böyle bir durum meydana geldiğinde ayrıca dava açmak ve masraf yapmak gerekir.
•  Hollanda’da boşanan eşlerin, evlilik sırasında Türkiye’de edindikleri mal-mülkün paylaşılması için açılacak mal paylaşımı davasının  ön şartı, boşanmanın gerçekleşmiş ve kesinleşmiş olmasıdır. Bu dava, boşanmanın kesinleşmesinden sonraki 10 sene içerisinde açılabilir, 10 senden sonra alacaklar zamanaşımına uğrar. Mal paylaşım davasında boşanmanın kesinleşme tarihi olarak, Hollanda Mahkemesi kararının kesinleşme tarihine bakılır. Bu nedenle boşanan eşler, Türkiye’de mal paylaşımı yapmak istiyorlarsa –özellikle gayrimenkuller açısından davanın Türkiye’de açılması zorunludur- Hollanda mahkemesinin verdiği boşanma kararının tanınması ve mal paylaşımı davalarını eş zamanlı açmak zorundadırlar. Hollanda’daki boşanmanın üzerinden seneler geçtikten sonra, Türkiye’de tanıma davası yürütüp, akabinde mal paylaşımı istemek hak kayıplarına sebep olabilir.
•  Boşanma kararından sonra tanıma- tenfiz işlemleri geciktirilirse, boşanılan eş ile irtibat iyiden iyiye kesileceğinden, tanıma-tenfiz davasında boşanılan eşin adresinin tespiti zorlaşacak ve tebligat süreçleri uzayacaktır. Bu durum daha fazla masrafa ve zaman kaybına neden olmaktadır.

TANIMA TENFİZ DAVALARININ AÇILMASI İÇİN SÜRE VAR MIDIR?

Tanıma tenfiz davalarının açılması için Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında öngörülmüş herhangi bir süre yoktur. Ancak yukarıda bahsettiğimiz üzere boşanma kararı  alındıktan sonra aradan süre geçtikçe boşanılan eş ile iletişim kurmak zorlaşmakta ve Türkiyede evli görünmeye devam etmek bazı riskleri beraberinde getirmektedir.

 BOŞANMA TANIMA TENFİZ DAVASI İÇİN TÜRKİYE’YE GELMEK ZORUNLU MU?

Türk hukukuna göre dava ehliyeti olan herkes davasını kendisi takip edebilir. Yani Türk hukukunda vekille takip zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak; yurtdışında yaşayan kişilerin  Türk hukukunu bilmemeleri, davaları yanlış açmalarına , hak kaybı ve zaman kaybı yaşamalarına sebebiyet vermektedir. Bunun yanında davayı açmak ve takip etmek için sürekli Türkiye’ye gelip gitmeleri gerekeceğinden yol masrafları da ayrı bir külfet olacaktır. Bu nedenle tanıma tenfiz alanında çalışan avukatlardan yardım almaları hem hak kayıpları hem de gereksiz masrafları önleyecektir.

Dava açmak isteyen kişiler, Konsolosluktan veya Alman Noterinden verecekleri bir vekaletname ile tanıma tenfiz davaları için bizleri Türk mahkemeleri ve makamları nezdinde vekil olarak tayin edebilirler.Tanıma tenfiz için avukata vekaletname verildiğinde tarafların hiçbir şekilde Türkiye’ye gitmelerine ve duruşmalara katılmalarına gerek bulunmamaktadır.

 HANGİ DURUMLARDA TENFİZ DAVASI AÇILIR?

İdari veya dava yolu ile  sadece boşanma kararları veya yabancı makam kararındaki boşanmaya ilişkin kısımlar tanınabilir. Almanya mahkemesi boşanma kararında velayet, nafaka, tazminat, mal rejimi, yargılama giderlerine ilişkin hükümler varsa bunlar tanımaya konu olamaz. Bunlar için ayrıca tenfiz davası açılması gerekir.

TANIMA – TENFİZ DAVASINDA TÜRK MAHKEMESİ NEYİ İNCELEMEKTEDİR?

Tanıma tenfiz davalarında Türk mahkemesi boşanma sebeplerini tekrar incelenmez. Türk mahkemesi hakimi bu davada Hollanda mahkemesi kararının yerindeliğini  ve boşanmaya esas olan gerekçeleri irdelememekte, sadece Hollanda mahkemesinden alınan boşanma kararının Türk kamu düzenine aykırı olup olmadığını, davalıya doğru şekilde tebligat yapılıp yapılmadığını ve davalı tarafa savunma hakkı verilip verilmediğine bakar ve karar verir.

Yurtdışında mahkemelerce veya idari makamlarca  verilmiş boşanma kararlarının tanınması ve tenfizi ile ilgili olarak Türkiye'nin ve Dünya’nın her yerinden müvekkillerimize avukatlık ve hukuki danışma hizmeti vermekteyiz. Tanıma ve tenfiz davası ile ilgili bilgi almak için Avukata Sor sayfamıza sorularınızı yazabilir, iletişim numaramızdan bizlere ulaşabilir veya imkanınız varsa yüz yüze görüşmek için ofisimize uğrayabilirsiniz.